భారత్లో ద్రవ్యోల్బణం గత ఆరేళ్లలో ఎన్నడూ లేనంత కనిష్ఠ స్థాయికి దిగివచ్చింది. వచ్చే ఆర్థిక సంవత్సరంలో ఇది 2 శాతం స్థాయికి చేరుకుంటుందని రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (RBI) అంచనా వేస్తోంది. ఇది ఇటీవలి సంవత్సరాల సగటు 6 శాతం కంటే చాలా తక్కువ. అమెరికాలోనూ 2021లో 7 శాతంగా ఉన్న ద్రవ్యోల్బణం, టారిఫ్లు పెంచినప్పటికీ ఈ ఏడాది 3 శాతానికి తగ్గింది. ఈ తగ్గుదలకు అసలు కారణం ప్రభుత్వాల బడ్జెట్ లోటును నియంత్రించడమేనని నిపుణులు విశ్లేషిస్తున్నారు.
ద్రవ్యోల్బణానికి ఒకే ఒక్క ప్రధాన కారణం ఉంటుంది. మార్కెట్లో వస్తువుల ఉత్పత్తికి మించి ద్రవ్య సరఫరా (మనీ సప్లై) పెరగడమే అది. ప్రభుత్వాలు తమ బడ్జెట్ లోటును భర్తీ చేయడానికి బాండ్లను జారీ చేస్తాయి. సెంట్రల్ బ్యాంకులు వాటిని కొనుగోలు చేసినప్పుడు కొత్త ద్రవ్యం మార్కెట్లోకి వస్తుంది. తద్వారా ద్రవ్యోల్బణం పెరుగుతుంది.
భారత ప్రభుత్వ బడ్జెట్ లోటు గత ఐదేళ్లుగా క్రమంగా తగ్గుతూ వస్తోంది. 2020లో జీడీపీలో 9.1 శాతంగా ఉన్న లోటు, 2024 నాటికి 4.8 శాతానికి తగ్గింది. లోటు తగ్గడంతో కొత్త ద్రవ్యం మార్కెట్లోకి రావడం తగ్గి, ద్రవ్యోల్బణం అదుపులోకి వచ్చింది. అమెరికాలో టారిఫ్లు అనేవి పన్నుల రూపంలో ప్రభుత్వ ఆదాయాన్ని పెంచి, బడ్జెట్ లోటును తగ్గించాయి. దీంతో అక్కడ కూడా ద్రవ్యోల్బణం తగ్గింది. అయితే టారిఫ్ల వల్ల ఆర్థిక కార్యకలాపాలు దెబ్బతిన్నాయి. అమెరికా సుంకాల కారణంగా గత ఐదు నెలల్లో భారత్ నుంచి ఎగుమతులు 28 శాతం పడిపోయాయి.
తక్కువ ద్రవ్యోల్బణం పెట్టుబడులపై కూడా ప్రభావం చూపుతుంది. ఇది బాండ్లు, స్టాక్ మార్కెట్లకు సానుకూలం కాగా, బంగారానికి ప్రతికూలం. ఈ ఏడాది బంగారం ధరలు భారీగా పెరిగాయి. ద్రవ్యోల్బణం ఇదే స్థాయిలో తక్కువగా కొనసాగితే, బంగారం ధరలు పెరగడం కష్టమే కాక, తగ్గే ప్రమాదం కూడా ఉందని నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు.
గమనిక: ఈ కథనం కేవలం విశ్లేషణ, అవగాహన కోసం మాత్రమే. పెట్టుబడుల విషయంలో నిర్ణయం తీసుకునే ముందు మీ ఆర్థిక సలహాదారుని సంప్రదించడం మంచిది
